Kiraya Zam Yaparken Dikkat: Yeni Cezai Düzenlemeler ve Arabulucu Uygulaması
Ev Sahipleri ve Kiracılar İçin Yeni Düzenlemeler Geliyor
Son zamanlarda artan kira anlaşmazlıkları ve tahliye davaları, ev sahipleri ve kiracılar arasında ciddi bir sorun haline gelmiş durumda. Bu konuda yeni adımlar atılırken, fahiş kiraya "haksız kazanç" cezası getirilmesi planlanıyor. Ayrıca, 1 Eylül itibarıyla hem kiracılar hem de ev sahipleri arabulucuya başvurabilecek.
Kira Anlaşmazlıkları ve Tahliye Davaları Mahkemeleri Kilitledi
Yakın dönemde, ev sahipleri ve kiracılar arasında yargıya taşınan anlaşmazlıkların sayısı arttı. 100 binin üzerinde kira tespit davası ve 50 binden fazla tahliye davası nedeniyle mahkemeler adeta kilitlendi. Bu sorunun önüne geçmek amacıyla yüksek kiraya "haksız kazanç" cezası düşünülüyor. Ayrıca, 1 Eylül itibarıyla arabulucu uygulamasının devreye girmesiyle hem kiracılar hem de ev sahipleri arabulucuya başvurabilecek.
Ev Sahiplerine Yeni Sınırlamalar Geliyor
Ev sahipleri, kira sözleşmesinin bitimine kadar, 10 yıl dolmadan, kira ödemesi yapan kiracıları keyfi nedenlerle tahliye edemiyor. Kira tespit davalarında hâkim, eski kiracının hakkını gözeterek "hakkaniyet indirimi" yapıyor. Örneğin, bölge ortalaması 14 bin lira olan bir yerde 6 bin lira kira ödeyen bir vatandaşın kira bedeli 10 bin lira olarak belirleniyor.
Kiracılar, ev sahiplerinden gelen taciz veya baskı durumunda arabulucuya başvurabilecek ve gerektiğinde dava açabilecek. Ancak, kira sözleşmesinin bitmesi, kiracıyı evden çıkarmak için yeterli bir neden oluşturmuyor. Yıl sonunda süresi uzayan sözleşme otomatik olarak yenileniyor.
Ev Sahiplerinin ve Kiracıların Yasal Hakları
Ev sahipleri, kirasını ödemeyen veya konutta esaslı tadilat veya yıkım gerçekleşen kiracıları tahliye edebilme hakkına sahiptir. Ayrıca, kiracılar, anlaşmalarına uygun davranmasına rağmen erken çıkması durumunda, ev sahibinin 3 aylık kira bedelini talep etme hakkını gözetmelidir. Ev sahipleri ise konutu hızla kiraya vermek istediğinde bu tazminatı talep edemez.
Arabulucu Uygulaması Başlıyor
1 Eylül itibarıyla, kira anlaşmazlıkları için arabulucu uygulaması başlıyor. Bu süreçte kiracılar ve ev sahipleri, arabulucuya başvurarak uzlaşma sağlamayı hedefleyebilecek. Kiralık konutlarda yaşanan anlaşmazlıkların daha hızlı ve etkili bir şekilde çözüme kavuşturulması amaçlanıyor.
Fahiş Kira Artışlarına Karşı Önlemler
Kira artışlarının yüzde 25 sınırını aşması durumunda yeni düzenlemeler devreye girebilir. Yeni yasama döneminde, kira artışlarını yasa dışı şekilde yapanlara yönelik para cezası ve hapis cezası uygulanabilir. Kiracılara zorbalık yapan veya haksız kazanç elde eden ev sahipleri mahkeme tarafından cezalandırılabilir.
Kira Sözleşmesi ve Tahliye Haklarına Dair Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kira sözleşmeleri mutlaka yazılı olarak yapılmalı, sözlü anlaşmalara güvenilmemelidir. Kira sözleşmesi yapılırken, DASK poliçesinin alınması önemlidir. Elektrik, su ve doğalgaz gibi abonelik hizmetleri kiracı üzerine olmalıdır. Ev sahipleri, kiracıyı taşımaya zorlamak için kiracının ihtiyacına ve hakkına uygun olmayan şekillerde baskı yapmamalıdır.
Ev Sahipleri ve Kiracılar İçin Arabulucu ve Yasal Haklar
Arabulucu süreci ile ilgili başvurular ve görüşmelerin ilk iki saati ücretsiz olacaktır. Bu sürenin üzerindeki görüşmeler için taraflardan eşit miktarda ücret alınacaktır. Kiracılar ve ev sahipleri, arabulucu süreci sonrasında dava açmak istediklerinde dava açma hakkına sahip olacaklardır. Kira artışları için arabulucuda uzlaşma sağlanamazsa, sözleşmelerin süresi 5 yılı aşmayan durumlar için yüzde 25'i aşmayacak şekilde sınırlandırılacaktır.
Özetle
Kira sözleşmeleri yapılırken dikkat edilmesi gereken birçok husus bulunmaktadır. Ev sahipleri ve kiracılar, yasal haklarını bilmeli ve kira ilişkilerinde adil ve yasalara uygun davranmalıdır. Yeni getirilen arabulucu uygulaması sayesinde, kira anlaşmazlıklarının daha hızlı ve etkili bir şekilde çözüme kavuşturulması hedeflenmektedir.
