Isparta'nın Yalvaç ilçesinde bulunan Pisidia Antiokheia Antik Kenti'nde yapılan kazılarda, MS 4. yüzyıla ait olduğu değerlendirilen ve kanser hastalığına yönelik yapıldığı düşünülen tılsımlı bir kolye bulundu. Kazı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Özhanlı, Aedilicus Tepesi'ndeki kilise çevresinde yürütülen kazılar sırasında bulunan bu nadir eserin, antik kentte bugüne kadar ortaya çıkarılan en özgün buluntulardan biri olduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Özhanlı, amulet üzerinde yapılan incelemelerin kolyenin, kanserle ilgili eski dönem bilgilerine ışık tuttuğunu gösterdiğini belirtti. Kolyenin, antik dönemde kızı hastalanan bir baba tarafından yaptırıldığı ve kızının boynuna takıldığı tespit edildi. Kolyenin bir yüzünde yengeç figürü yer alırken, diğer yüzünde hastalığın iyileşmesi için yazılmış dualar bulunuyor. Yengeç figürü, hastalığın o dönemde tümörlerin yengece benzetilmesinden kaynaklanan ismini açıklıyor. Yunanca'da "yengeç" anlamına gelen "karkinos," günümüzde kullanılan "kanser" kelimesinin kökenini oluşturuyor.
Helenistik dönemden MS 4. yüzyıla kadar yaygın olarak kullanılan bu tür tılsımlı taşların önemli bir örneği olan kolye, Anadolu'da şimdiye kadar bulunan en iyi korunmuş ve en anlamlı yazı ve resim içeriklerinden birini sunuyor. Prof. Dr. Özhanlı, bu buluntunun antik tıbbın ve inançların anlaşılmasında önemli bir katkı sunduğunu vurguladı.
