Geliştirilen modele göre, arsalar devlet tarafından sağlanacak, ancak konutların inşası özel sektör tarafından gerçekleştirilecektir. Bu model kapsamında 500 bin konut üretimi planlanmaktadır. Bu konutların yüzde 10'u satılacak, geri kalanı ise hane halkının gelirinin yüzde 30'unu aşmayacak fiyatlarla kiralanacaktır. Bu adımın atılmasıyla ev sahibi-kiracı gerginliklerinin sona erdirilmesi ve kira sisteminin olumsuz bir yöntem olmadığının kanıtlanması hedeflenmektedir.
Kamu ve Özel Sektör İşbirliği Modeli
GYODER Başkanı Mehmet Kalyoncu, yüksek kira sorunlarının özellikle İstanbul'da yoğun bir şekilde yaşandığını ve bu nedenle İstanbul'daki belediyelerle temas kurduklarını belirtti. Bu işbirliği modeli, kamu ve özel sektör arasında gerçekleştirilmekte olup Üsküdar, Ümraniye, Şişli, Avcılar ve Başakşehir belediyeleriyle görüşmeler başlatılmıştır. Ancak, ilçelerin karşılaştığı en büyük sorun arazi üretme meselesidir. Kalyoncu, "Dünyanın hiçbir yerinde arsa sahibinin bu kadar fazla kazandığı bir durum bulunmuyor. İşte sorunun asıl kaynağı burada yatmaktadır." şeklinde ifade etti. Türkiye'de arsa sahiplerinin, arsanın geliştirme sürecinde oluşan toplam değerden yüzde 50 pay aldığını, bu oranın Avrupa'da ise yüzde 20 olduğunu belirtti.
Hollanda ve Çin Finansmanına İlişkin Görüşmeler
Mehmet Kalyoncu, finansman sağlama konusunda Hollanda başta olmak üzere Çin, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden fonlarla temasa geçtiklerini açıkladı. Hollandalı NHG Dutch Foundation Homeownership Guarantee Fund (NHG Hollanda Vakfı Ev Sahipliği Garanti Fonu) ile görüşmelerin devam ettiğini ve bu modelin döviz riski iyi yönetildiği takdirde kaynaklarının Hollanda'dan gelebileceğini ifade etti. Ayrıca Suudi Arabistan'ın TOKİ'si ve büyük şirketleriyle de görüşmeler yapıldığını ve Çinli China State Construction Engineering ile işbirliği protokolü aşamasına gelindiğini aktardı.
Piyasa Dalgalanmalarından Etkilenmeyen Bir Model
Yeni modelin hayata geçirilmesi durumunda vatandaşların piyasa dalgalanmalarından etkilenmeden kiracı olabileceğini ve hane halkı gelirinin yüzde 30'unu barınmaya ayırarak yaşam standartlarının yükseltilmesinin hedeflendiğini belirten Kalyoncu, düşük kira fiyatlarının çevredeki yerleşim alanlarının da ucuzlamasının amaçlandığını ifade etti. Kalyoncu, bu modelin hem halka fayda sağlayan hem de kamu haklarını koruyan bir model olduğunu vurguladı.
Kentsel Dönüşüm ve Kiralık Konut Sorunu
Kentsel dönüşümün önündeki en büyük engelin kiralık konut sıkıntısı olduğunu belirten Kalyoncu, insanların evlerinden çıkıp kiralık konut bulmaları gerektiğini ve bu sürecin kentsel dönüşümü mümkün kılacağını ifade etti. Bu nedenle Türkiye'de 262 bin binanın 1980 öncesi yapıldığını ve bu binaların yeniden inşa edilmesi gerektiğini belirtti. Kalyoncu, bu modelin 2024 yılında ülkede uygulanmaya başlanmasını umut ettiklerini sözlerine ekledi