Uluslararası yapılan araştırmalara göre Uçak kazasında ölme riskiniz 11 milyonda bir olarak öne sürülmektedir bu istatistiğe dayanarak en güvenli seyahat uçak seyahatleridir diyebiliriz. Uçak kazalarına sebep olacak en önemli etkenleri sıralayacak olursak insan hatası teknik hatalar ve dış etkenler olarak tanımlayabiliriz. Uçağın kaza yapmasında en riskli evrelerse kalkış ve iniş anlarıdır diyebiliriz fakat uçak bu riskli evrelerden sıyrılarak en az ihtimal verilebilecek şekilde de kaza yapabilir. Tıpkı 46 yıl önce Isparta'da yaşanmış uçak kazası gibi.
Isparta, 1976 yılının 19 Eylül gecesi trajik bir uçak kazasında şahitlik yaptı. Yaşanmış bu kaza tarihimize Türkiye toprakları üzerinde gerçekleşmiş en büyük ölümcül uçak kazası olarak kanlı harflerle yazıldı.
1976 yılı ISPARTA UÇAK KAZASI KARATEPE
Tarih 19 Eylül 1976
Isparta bilinmeyen tarihinin yanı sıra, trajik kazâlara da şâhit olmuş bir şehirdir.
İşte o acı sahnelerden biri de yıl dönümü olan Eylül ayında gerçekleşmişti.
Türk Hava Yolları filosuna 1964 yılında katılan henüz 2 yaşındaki TC-JBH çağrı kodlu Boeing 727 model uçak, akşam saat 22.45 sıralarında İstanbul Antalya seferini yapmak üzere havalanır.
Kaptan pilot Celal Topçuoğlu kalkıştan hemen sonra kokpiti terk eder ve uçağın kontrolünü yardımcı pilota devreder. Saat 23.11'de yardımcı pilot Sacit Soğangöz, Isparta'nın kuzeyinde , altında düz bir çizgi olarak uzanan karayolunu Antalya Havalimanı'nın pist ışıkları sanar ve henüz Isparta üzerindeyken uçağı inişe geçirir. Durumunu Antalya kuleye bildirdiğinde ise Antalya'daki hava trafik kontrolörü uçağın radarda ya da çıplak gözler görülmediğini söyleyerek yardımcı pilotu uyarır. Uçak 150 metreye kadar indiğinde ise kaptan pilot Celal Topçuoğlu uçağın hatalı alçalışını fark eder ve hemen kokpite koşar. Tam güç vererek uçağı tırmanışa geçirmeye çalışsa da uçak saat 23:15'te Karatepe mevkiinde sağ tarafından tepeye çarpar.
Bu acı kazada, 11’i mürettebat 154 kişinin yaşamı Karatepe dağında son buluyordu.
Toplamda 154 olan ölüm sayısı halen Türkiye topraklarında yaşanan en ölümcül uçak kazası sonucudur.
Bu elim uçak kazasında bağımsız Aydın milletvekili Kemal Ziya Öztürk ile 1972'de Sofya'ya kaçırılan Truva uçağının hosteslerinden Feyzan Güngör'ün de aralarında bulunduğu 154 kişi yaşamını yitirdi. Antalya'nın sevilen simalarından, mobilya tasarımcısı ve zamanın Antalya Gazetesi spor yazarlarından Raif Baysan bu elim kazada yaşamını yitirdi.
Aralarında 2. Dünya Savaşı sırasında üstün başarılar sağlamış 'Maurı' lakaplı Maggiore Enrico Martini'nin de bulunduğu kazanın ardından bazı İtalyan vatandaşların cenazeleri İtalya'ya gönderilirken bazıları Isparta'da gömülmüştü. Isparta Asri Mezarlığı'nda İtalyanlar için ayrılan bölümde kazada hayatını kaybeden İtalyan yolculardan 18'inin isimleri bir mermere yazılmıştı.
Kazada hayatını kaybeden ve çeşitli nedenlerle cenazeleri İtalya'ya gönderilemeyen Giulia Baudino, Giorgio Buttina, Bruno Cappa, Cecilia Cappa, Attilia Cocoia, Ilio Costantini, RobertoGuidi, Anna Indelicati, Nadia Lanoro, Maria Martini, Bruna Poggiali, Tito Poggiali, Antonio Rosso, İvana Stirinati, Margherita Tratita, Guglielma Valisi, Mario Zorzi ve Corrado del Pozzo'nın adlarının yazılı olduğu mermerle asri mezarlıkta defnedilmiştirler.
/Özge Kılınç