Arşiv Türleri Nelerdir?
Arşiv, resmi veya özel kurumlarda gerekli belgeleri koruma ve ihtiyaç halinde yararlanma olasılığı taşıyan işlemdir. Resmi ve özel kurumlarda yer alan dokümanlar her zaman gerekli olabilir. Bu durumda yapılan arşivleme ile birlikte işletmeler ihtiyaç duydukları belgelere kısa süre içinde ulaşabilirler.
Arşiv türleri belirli özelliklere göre değişiklik gösterir. Öncelikle arşivi oluşturan kuruma göre değişiklik gösterir. Aynı zamanda arşiv malzemelerine göre de farlılıklar söz konusudur. Ek olarak oluşturuldukları ortama da bakmak gerekir.
En yaygın arşiv türleri şöyle sıralanabilir;
Şehir Arşivleri
Bir şehirde yer alan tüm vesikaların yer aldığı arşivlerdir. Bu arşivlerde şehirle ilgili her detay bulunmaktadır.
Noter Arşivleri
Noterler resmi işlemlerin yapıldığı kurumlardır. Noterlerde bulunan işlemlerin tamamının toplandığı arşivler noter arşivleridir. Noter arşivleri resmi arşiv örnekleri arasındadır.
Dini Arşivler
Cami, medrese, kilise gibi dini kuruluşlar ve ibadet yerlerindeki faaliyetlerle ilgili arşiv türleridir.
Hastane Arşivleri
Hastanenin tüm faaliyetlerini, yapılan ameliyatlar, hasta bilgileri, personel bilgileri gibi evrakları barındıran arşivlerdir. Hastane arşivleri en yaygın arşivleme türleri arasındadır.
Ekonomik Arşivler
Farklı sektörlerde faaliyet gösteren endüstriyel kuruluşlar ve ticari işletmelerin kendi bünyesinde kurulan arşivlerdir. İş süreçleri, personel bilgileri, gelir gider durumu gibi birçok belgeyi içerir.
Kartografik Arşivler
Harita, pafta, plan gibi malzemeleri barındıran özel arşivlerdir.
İkonografik Arşivler
Resimli arşiv, fotoğraf, şahış, gravür, estamp ve orijinal resim gibi dokümanların yer aldığı arşivlerdir. Aynı zamanda şahıs, anıt ve eşya resimlerini de barındırırlar.
Folklor Arşivler
Belirli bir şehir, bölge ve ya ülkeye ait tüm folklor malzemelerinin yer aldığı çok özel arşivlerdir.
Odyo Vizüel (Audio – Visual) Arşivler
Bu arşivlerde göze ve kulağa hitap eden ürünler bulunur. Film, manyetik bant, şerit film, kaset ve plaklar bu arşivlerin ögeleri olarak sıralanabilir. Resim, söz ve müzik gibi birçok unsur bu arşivlerin bir parçası olabilir.
Günlük Kullanılan Arşivler
Oluşturuldukları kuruluşların bünyesinde gündelik olarak sürekli ihtiyaç duyulan belgelerin yer aldığı arşivlerdir. Bu arşivler devlet arşivine intikal etmemiş olan belgeleri ifade eder.
Gazete ve Dergi Arşivleri
Bu arşivler gazete ve dergilerin geçmiş zamanlarda yaşanan tüm sayılarını barındırır. Özellikle internet olmayan dönemlerde gazete ve dergiler için fiziksel arşivler çok büyük önem taşıyordu. Ancak günümüzde bu sayılara internet üzerinden de ulaşmak mümkün olmaktadır. Gazete ve dergi arşiv türleri genellikle belirli dönemdeki olayları incelerken kullanılır.
Kurumsal Arşivler
Bu arşivler işletmelerin ve kurumların bünyesinde kurulan arşivleme türleri arasındadır. Bu arşivlerde iş gereği uygulama vardır ve yasal yükümlülükler ile oluşturulurlar. Bazı kurumlar da kurumsal hafıza, kurum birikimlerini geleceğe aktarma gibi nedenlerle arşiv oluşturur. Kurumların gene yapısı ve işleyiş düzenini ortaya koyan arşivlerdir.
Birim Arşivleri
Bu arşivler kurumların bünyesinde özel olarak oluşturulur. Kurumlarda belirli bölüm ve birimlerin malzemelerini ve dokümanlarını barındıran arşiv örnekleri olarak sayılabilirler.
