Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar’ın Temmuz ayı üretici ile market arasındaki fiyat değişimlerini, bu değişimlerin nedenlerini, mazot başta olmak üzere aylık ve yıllık girdi fiyatlarındaki değişimlerle gıda fiyatlarında yaşanan fiyat artışlarını değerlendirdi.ANKARA (İGFA) - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Temmuz ayında üretici ile market arasındaki fiyat değişimlerini, bu değişimlerin nedenlerini, mazot başta olmak üzere aylık ve yıllık girdi fiyatlarındaki değişimleri ve gıda fiyatlarında yaşanan fiyat artışlarını geniş kapsamlı değerlendirdi.
EN ÇOK FİYAT FARKI ELMADA
Temmuz ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 390,7 ile elmada olduğunu belirten Bayraktar, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Elmadaki fiyat artışını yüzde 268,6 ile kuru üzüm, yüzde 219,7 ile havuç, yüzde 198,5 ile maydanoz, yüzde 192,1 ile marul, yüzde 185,4 ile kuru incir takip etti. Elma 4,9 kat, kuru üzüm 3,7 kat, havuç 3,2 kat, maydanoz 3 kat, marul ve kuru incir 2,9 kat fazlaya markette satıldı. Üreticide 5 lira olan elma markette 24 lira 53 kuruşa, 25 lira olan kuru üzüm 92 lira 15 kuruşa, 10 lira olan havuç 31 lira 97 kuruşa, 2 lira 66 kuruş olan maydanoz 7 lira 95 kuruşa, 7 lira 17 kuruş olan marul 20 lira 93 kuruşa, 55 lira olan kuru incir 156 lira 97 kuruşa tüketiciye satıldı.”
MARKETTE SATILAN ÜRÜNLERİN YARISINDAN FAZLASINDA FİYAT ARTIŞ GÖRÜLDÜ”
Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak fiyat topladıkları market ürünlerinin yarısından fazlasında fiyat artışı bulunduğuna dikkati çeken Bayraktar, "Temmuz ayında markette 37 ürünün 19’unda fiyat artışı, 18’inde fiyat düşüşü görüldü. Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 56,9 ile sivri biber oldu. Sivri biberdeki fiyat artışını yüzde 28,1 ile maydanoz, yüzde 23,9 ile marul, yüzde 21,3 ile karpuz, yüzde 18,6 ile yeşil fasulye, yüzde 16,7 ile yumurta takip etti. Markette fiyatı en çok düşen ürün ise yüzde 16,8 ile yeşil mercimek oldu. Yeşil mercimekteki düşüşü yüzde 12,4 ile havuç, yüzde 12,1 ile pirinç, yüzde 11,4 ile kuru incir, yüzde 11,1 ile kuru kayısı izledi" diye konuştu.
Temmuz ayında üreticide 29 ürününün 15’inde fiyat artışı olurken, 5’inde fiyat düşüşü görüldüğünü, 9 üründe ise fiyat değişimi olmadığını tespit ettiklerini belirten Bayraktar, "Temmuz ayında üreticide fiyatı en çok düşen ürün yüzde 39,5 ile yeşil soğan oldu. Yeşil soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 24,8 ile domates, yüzde 10 ile marul, yüzde 9,1 ile havuç, yüzde 4,2 ile patates izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 120,4 ile karpuzda görüldü. Karpuzdaki fiyat artışını yüzde 93,3 ile yeşil fasulye, yüzde 57 ile patlıcan, yüzde 46,4 ile kabak, yüzde 44,5 ile sivri biber takip etti" dedi.
Fiyat değişimlerinin nedenlerini de açıklayan Bayraktar, ani iklim değişiklikleri, aşırı sıcaklar, aşırı yağışlar ve üretimdeki azalma ürün fiyatları üzerinde etkili olduğunu kaydetti.
Sıcaklıkların artmasıyla birlikte hasadın erken başlaması birçok sebzede üretimi arttırdığını kaydeden Bayraktar, "Ürün arzının artması fiyatların düşmesine neden oldu. Bu ürünlerden yeşil soğan, domates, marul, havuç ve patates fiyatları geriledi. Bazı bölgelerde aşırı sıcaklık kaynaklı ürünlerde hasar oluşurken, hasadının devam ettiği bölgelerde ise yağış kaynaklı ürün arzında yaşanan gecikmeler üreticideki karpuz fiyatlarını yukarı yönde çekti. Yetiştirilmesindeki güçlükler nedeniyle yeşil fasulyede ekiliş alanlarının azalması üretimi düşürüyor. Arzdaki azalmayla birlikte fiyatlar yükseliyor. İç talebin yanında dış talepteki artış patlıcan ve kabak fiyatlarının artışında etkili oldu. Aşırı sıcaklardan dolayı sivribiber zarar gördü. Kalitesi düşen ürünün arzının azalması üretici fiyatlarında da artışı getirdi" diye konuştu.
Bu arada zeytinyağı fiyatlarında da artış sürerken, zeytin ve zeytinyağı üreticilerimizin mağdur olmaması ve üretimlerine devam edebilmesi için verilen devlet desteklerinin artırılması büyük önem taşıdığı kaydedildi.
